Bağlanma, kişinin başka bir birey ile kurduğu duygusal bağ olarak tanımlanabilir. Psikolog John Bowlby çocuklar ile onlara bakım veren (anne, baba, büyükanne, dede, bakıcı vs.) kişiler arasında kurulan bağların çocukları yaşamları boyunca etkilediğine inanıyordu. Zamanının birçok uzmanı bağlanma süreçlerinin zamanla öğrenilen bir şey olduğunu savunsa da o bağlanma davranışlarının doğuştan gelen bir dürtü ile ortaya çıktığını öne sürüyordu.
Çocuk bakım veren kişisiyle başarılı bir bağ kurduğunda bu durum onun yetişkinlikte de bireylerle olan ilişkilerini etkiliyor, daha sağlıklı iletişim ve etkileşim kurmasına dayanak oluşturuyordu. Yani küçükken sahip olduğu bağlanma türü yaşamı boyunca etkilerini korumaya devam ediyordu.
Zamanın psikologlarının bir kısmı başarılı bir bağ kurmanın kaynağının “gıda” olduğunu öne sürseler de, Bowlby ve arkadaşları başarılı bağlanmanın asıl kaynağının “ilgi” olduğunu ortaya koydular.
Bowlby’nin çalışmalarının izinden giden başka bir psikolog olan Mary Ainsworth bağlanmanın davranışlar üzerindeki etkilerini daha net bir şekilde gözler önüne serdi. Yabancı Durum Deneyi olarak anılan bu düzenekte Bowlby ve arkadaşları 12-18 ay aralığındaki bebeklerin kısa bir iletişim kurdukları yabancılarla yalnız bırakılmaları ve daha sonrasında anneleri ile tekrar buluştuklarında annelerine yönelik nasıl tepkiler ortaya koyduklarını kaydettiler.
Düzenek bir odada gerçekleşir. Anne kenarda bekler, bebek ortada oyuncakları ile oynarken odaya giren yabancı önce sessiz kalır, sonra anne ile konuşur sonrasında da bebeğin oyununa dahil olmaya çalışır. Ardından anne bebeğe fark ettirmeden odadan ayrılır. Bu raddede bebek mutlu şekilde oynuyorsa yabancı bebeğin oyununa katılmaz. Bebek pasif davranışlar sergiliyorsa bebeği tekrar oyuna çekmeye çalışır.
Sonrasında anne tekrar içeri girer, bebeğe kendisini fark ettirir ve onun tekrar oyuncaklarla oynamasını sağlar. Bu sırada yabancı ortamdan ayrılır. Bir süre sonra anne de bebeğe hoşça kal diyerek ortamdan ayrılır ve bebek 3 dakika yalnız bırakılır.
Bu sefer odaya yabancı girer. Bebek oynamaya devam ediyorsa bebeğin oyununu bozmaz. Bebek huzursuz davranıyorsa bebeği rahatlatmaya ve onunla oynamaya çalışır. Bebeğin rahatlayıp rahatlamadığı ya da oyuna devam edip etmediği gözlemlenir. Son raddede ise anne odaya gelir, yabancı odadan çıkar ve bebeğin anneye verdiği tepkiler kaydedilir.
Tabii ki düzeneğin herhangi bir aşamasında bebeğin ciddi boyutta agresif ya da huysuz davranması durumunda düzenek hemen sonlandırılır.
Peki sizce bebeklerin verdikleri tepkiler nelerdir ve bu tepkiler nelere işaret olabilir?