Kişiyi ciddi düzeyde etkileyen rahatsız edici ve tekrarlayıcı düşünceler ve bu düşüncelerden kurtulma, ya da kendini rahatlatma amacıyla yapılan davranışlar veya düşünsel eylemler ile karakterize olan bozukluğa Obsesif Kompulsif Bozukluk denilmektedir.
Obsesif Kompulsif Bozukluk denilince adından da çıkarılabileceği üzere akla iki kavram gelmektedir. Obsesyonlar ve kompulsiyonlar.
Obsesyonlar; kişinin zihninden uzaklaştıramadığı iradesi dışında zihninde yer edinen, sıkıntı oluşturan, ısrarlı ve zorlayıcı imge, düşünce ya da dürtülerdir. Tereddüt içerirler, kesinlik barındırmazlar. Kişide kaygı oluştururlar, önlem almaya teşvik ederler.
Kompulsiyonlar; ise kişinin bu obsesyonlardan kurtulmak ve hissettiği kaygıyı bastırmak adına yaptığı davranışlar, ritüeller ya da düşünsel eylemlerdir.
Obsesyonlar istemsiz, kendi kendine ortaya çıkan düşünce ve imgeler olmasına karşın kompulsiyonlar istemlidir, bilinçli olarak yapılırlar. Kısaca kişi obsesyonları bir tehdit olarak görür ve bu tehdite yönelik tedbirler alır, bu tedbirler de kompulsiyonlardır.
Obsesyon ve kompulsiyonların kısır döngüsü nasıl işler?
Kişinin tehdit olarak gördüğü obsesyonlar, yani takıntılı düşünce ve imgeler kişiyi tedbir almaya zorlar; kişi bazı davranışlar(kompulsiyonlar) sergiler. Bu tedbirler yani kompulsiyonlar ile kişi bu düşüncelere bir son verdiğini ve korktuğu şeyin başına gelmeyeceğini düşünür. Sonuç olarak da kısa süreli bir rahatlama yaşar.
Aslında öyle olmasa bile yaptığı o önleyici davranışı(kompulsiyonu) ile obsesyonlarını durdurduğunu, korktuğu şeyin önünü kestiğini zanneder. Halbuki genellikle yaptığı o önleyici davranışın bir şeyleri önleme gücü o kadar da yüksek değildir. Yani belki de o korkulan duruma yönelik hiçbir faydası olmamıştır ancak kişi bunun aksine inanır ve önleyici davranışlarını( kompulsiyonlarını) devam ettirir.
Bir şeylerden korktukça kaçınma/ önleme davranışı sergiler. Bu davranışlardan sonra duyduğu kısa süreli rahatlık geçtikten sonra tekrar endişe verici düşünceler başlar. Daha öncesinde yaptıktan sonra kendisine rahatlık veren davranışlara tekrar yönelir. Ve bu kısır döngü sürekli olarak devam eder.
Bu obsesyon ve kompulsiyonlar hem kişinin zihnini yoğun şekilde meşgul eder, hem de sergilediği takıntılı davranışlar ile kişinin gündelik hayatı sekteye uğrar. Vakit ve enerji kaybı gibi durumlar baş gösterir. Dolayısıyla da kişinin hayatını yüksek düzeyde etkilemeye, engellemeye başlar.
Siz de size rahatsızlık veren obsesyonlarınızdan ve bunların sonrasında gelen ve size onu yapmak zorundaymışsınız gibi hissettiren kompulsiyonlardan sıkıldınız mı? Bize ulaşın, yardımcı olalım!